De familie Koné

Dit is het vierde jaar dat ik ’s winters vanuit Burkina schrijf over het alledaagse leven, met de bedoeling dat de donateur/lezer begrijpt waarom wij graag blijven doen wat we 16 jaar geleden zijn begonnen; mensen een betere toekomst bieden.

Ik ga naar aanleiding van een ontmoeting met de familie Koné vertellen wat de kern raakt van de dagelijkse problemen in een arm land en exemplarisch is voor alle gezinnen van onze leerlingen. Bij uitzondering heeft V!VE alle 5 kinderen van dit gezin de kans gegeven naar school te gaan. De gewoonte is één kind per gezin.
De Koné’s leven in een woninkje zonder elektra en stromend water, wat ook in steden nog veel voorkomt. Moeder heeft altijd veel geïnvesteerd in haar twee zonen en drie dochters en geeft ze gelijke kansen. Ofschoon dus bij V!VE ondergebracht had ze relatief lage kosten, maar de kinderen bleven zitten, en konden geen hulp meer krijgen van het V!VE fonds.
De resultaten bij Ibrahim, Hawa, Maryam, Safiatou en Mohammed (sinds 3 jaar heten ze Claudine, Patricia, Emanuel etc, want de kinderen hebben zich op eigen initiatief tot het katholieke geloof bekeerd) zijn niet altijd succesvol. Voor de jongens denken we dat ze niet het niveau hebben voor een lyceum, maar de twee oudste meisjes studeren nu aan de universiteit. Safiatou is net gezakt voor haar eindexamen en doet dit jaar op haar een en twintigste een herkansing.

Dit is slechts een voorbeeld van heel veel gezinnen die onder de armoedegrens leven en met grote moeite huur, drinkwater en eten kunnen betalen. Het schoolgeld is een enorme kostenpost van minimaal €115 per jaar op een privéschool. De overheid heeft niet de capaciteit om het grote leerlingenaantal dat zich aandient toe te laten. Handige ondernemers springen in het gat en stichten een school. Hoe meer kinderen hoe beter voor hen. In de meeste gevallen wordt er in de overvolle klassen (we hebben wel eens 150 leerlingen geteld ) matig les gegeven door slecht betaalde freelance leerkrachten.

De studenten Awa en Maryam hebben een overheidsbeurs, maar alle bijkomende kosten van levensonderhoud zijn daarin niet meegerekend. Samen hebben ze zo’n € 30 per maand nodig om huur, transport en eten te betalen.

Awa wil haar kansen op de arbeidsmarkt vergroten en een ‘masters’ doen aan een niet gesubsidieerde privé universiteit. Zij heeft geluk en heeft van een V!VE donateur het studiegeld van € 600 gekregen..

Gaat het Awa lukken een baan te vinden? De werkeloosheid is hoog, Awa heeft geen kruiwagens, ze kent niemand die haar aan contacten kan helpen. Hier in Burkina word je niet aangenomen vanwege je vaardigheden, maar omdat je de juiste mensen kent of een enveloppe geld kunt toeschuiven.

Komt hierin ooit verandering? We keken uit naar de verkiezingen van 29 november, de eerste in 50 jaar. Er waren 14 kandidaten, en één favoriet, Roch Kabore. Ik weet sinds gisteren waarom. Hij is al rijk, heeft gewerkt in de bankenwereld en zal minder dan zijn voorganger uit de staatsruif stelen zo is de opinie.

Als ik zijn gefotoshopte hoofd zie op de reclameborden ben ik nog niet overtuigd. Maar één ding is zeker; de Burkinabese bevolking laat niet met zich sollen, ze zijn nu al twee keer en masse en met succes de straat opgegaan. De zittende president kon na 28 jaar zijn grondwetswijziging er niet doorheen drukken, er is een interim-regering, die door een groep ontevreden militairen werd gegijzeld in september. En weer liep iedereen te hoop en werd de coup verijdeld.

En inmiddels weet ik dat Roch inderdaad met een overtuigende meerderheid de eerste ronde heeft gehaald. Op 30 december wordt hij beëdigd. In tegenstelling tot andere landen op dit continent verliep alles rustig, de rapportage van de verkiezingswaarnemers is positief. In voorgaande jaren werd gestrooid met t-shirts en petten, en ook werden kiezers met geld verleid om de voormalige president te stemmen. Zou Burkina dan echt een voortrekkersrol vervullen? Niemand is Kapitein Thomas Sankara vergeten, de verlichtte jonge president die door een coup aan de macht kwam, corruptie uitbande en opkwam voor de boerenbevolking.

Franca , december 2015